* Cách ly du thuyền Diamond Princess để chặn virus corona: Một thảm họa ?
* Virus corona : Khó theo dõi dịch bệnh vì TC lại đổi cách tính
* Virus corona – Covid-19 : Tại TC, số bệnh nhân tăng, nhà tù bệnh viện là ổ dịch mới
* Virus corona – Covid-19: Hàng không thế giới có thể thiệt hại 30 tỷ đô la
Cách ly du thuyền Diamond Princess để chặn virus corona: Một thảm họa ?
Mai Vân
Điều mà nhiều người lo ngại đã xẩy ra. Vào hôm qua, 20/02/2020, hai trường hợp tử vong đầu tiên đã được ghi nhận trong số hành khách bị nhiễm virus corona (Covid-19) trên chiếc du thuyền Diamond Princess đang bị cách ly vì dịch bệnh ở hai ̉cảng Yokohama (Nhật Bản). Hai cái chết trên đây là bề nổi của một thảm trạng diễn ra đối với cả ngàn người bị cô lập trên tàu, với số ca lây nhiễm virus tăng đều mỗi ngày như thể không có gì ngăn cản nổi.
Theo số liệu tính đến cuối ngày hôm qua, 20/02, trên tổng số 3700 người trên chiếc du thuyền, đã có đến 634 ca bị xét nghiệm dương tính với virus corona, một con số không ngừng gia tăng từ khi con tàu bị cách ly ở cảng Nhật Bản ngày 04/02.
Từ một ca duy nhất của một hành khách Hồng Kông chỉ ở trên tàu có 5 hôm, đã rời tàu hôm 25/01 ở Hồng Kông, nhưng sau đó đã bị xét nghiệm dương tính với virus Covid-19 hôm 01/02, đến ngày 04/02, đã có thêm 10 người bị phát hiện nhiễm virus, dẫn đến quyết định cách ly con tàu ở cảng Yokohama trong khoảng thời gian 14 ngày.
Vấn đề là trong thời gian cách ly, số người bị xét nghiệm dương tính cứ mỗi ngày mỗi tăng, vượt mức 100 người hôm 10/02, 200 người hôm 13/02, rồi 300 người hôm 17/02, 400 người một hôm sau, để vượt ngưỡng 600 – chính xác là 621– hôm 19/02, tức là ngày hết thời hạn cách ly.
Sai lầm nghiêm trọng
Tình trạng lây nhiễm mạnh và nhanh của virus corona trên du thuyền Diamond Princess đã làm dấy lên nghi vấn về tính chất hữu hiệu của biện pháp cách ly, và cô lập con tàu như chính phủ Nhật Bản đã làm.
Đối với một số chuyên gia y tế, biện pháp cách ly người trên chiếc tàu là “một thất bại chưa từng thấy”. Trên nhật báo Mỹ New York Times, một bác sĩ chuyên về bệnh truyền nhiễm ở Tokyo đã đánh giá là việc cô lập số 3.700 người vừa hành khách, vừa thủy thủ đoàn và nhân viên phục vụ trên du thuyền là một sai lầm nghiêm trọng.
Đánh giá kể trên rất khó phản bác nếu ta nhìn vào số người bị lây nhiễm ngày càng nhiều trên con tàu bị cô lập, đó là chưa kể đến hai ca tử vong vừa được ghi nhận hôm qua.
Trong thực tế, chiếc Diamond Princess đã trở thành ổ dịch lớn nhất ngoài TC, và các chuyên gia vẫn đang cố tìm hiểu là do đâu mà virus Covid-19 đã có thể lây lan một cách nhanh chóng và dễ dàng như thế trong cộng đồng bị cô lập trên tàu.
Thực hiện cách ly không đúng
Bị chỉ trích nhiều nhất là việc quản lý trên tàu. Trả lời hãng tin Mỹ AP, bác sĩ Paul Hunter, giáo sư đại học y khoa East Anglia, Anh Quốc, đã cho rằng “có lẽ người sống trên tàu không bị cô lập với nhau một cách đúng đắn như chúng ta nghĩ”.
Bác sĩ Clare Wenham, trả lời nhật báo Anh The Guardian cũng nêu bật một số sai sót trong những điều kiện cách ly, vừa “không đáng tin cậy”, vừa “phản tác dụng”. Đối với vị giáo sư về chính sách y tế thế giới, ở trường London School of Economics, thì chiếc tàu đã trở thành một nơi ủ bệnh. Việc tổ chức thiếu nghiêm túc đến nỗi mà ngay trong giới y tế Nhật Bản, 3 người phụ trách cách thức cách ly trên tàu cũng đã bị nhiễm virus.
Theo bác sĩ Nathalie MacDermott, chuyên gia về dịch tễ ở King’s College, Luân Đôn, việc cách ly đã không được thực hiện đúng. Trả lời AP, bà cho là chủ trương cách ly hoàn toàn có thể có kết quả, nhưng vấn đề là các lãnh đạo đã thiếu những thông tin cần thiết.
Bà nói, có thể có một phương cách lây nhiễm mà chúng ta không biết, ví dụ qua những đường ống thông hơi trên tàu. Vị bác sĩ này còn nhấn mạnh là cần tìm hiểu thêm là những biện pháp được thực hiện như thế nào trên tàu, cách lọc không khí ra sao. Con tàu cần được khử trùng kỹ lưỡng trước khi dùng làm nơi cách ly, điều không thể thực hiện với hàng ngàn người trên tàu.
Trả lời tờ New York Times, bác sĩ Eiji Kusumi, nói thẳng thừng: “Bài học duy nhất rút ra từ sự kiện này là không thể tiến hành cách ly trên một chiếc tàu”. Một số chuyên gia khác, cũng cùng quan điểm, cho là đáng lý ra hành khách phải được đưa lên bờ để cách ly.
Ông Arthur Caplan, giáo sư về đạo đức sinh học ở Đại Học Y Khoa New York cho rằng “ai cũng biết tàu là nơi ủ virus”.
Quản lý kém
Ngoài vấn đề phương pháp không hiệu nghiêm, cách quản lý của Nhật Bản cũng bị chỉ trích nghiêm khắc vì đã biến chiếc tàu thành “một nhà tù trên biển”.
Ông Mark Eccleston, giáo sư luật ở Đại học Keele, chỉ trích vấn đề thiếu tôn trọng quyền con người và nhắc lại là giới hạn các quyền tự do nhân danh sức khỏe công cộng thì phải đáp ứng một số đòi hỏi để được xem là hợp pháp và chính đáng.
Trong trường hợp chiếc du thuyền Diamond Princess, ông Eccleston nhấn mạnh trên tình trạng phân biệt đối xử trong việc cô lập: người thì có được bao lơn để hít thở, người bị “nhốt” trong những cabin một chục mét vuông, chỉ được khuây khỏa với một khoảng thời gian đi dạo trên boong tàu hàng ngày. Họ đã phải chịu cảnh khổ ải vì các quan chức Nhật quyết định đó là để phòng chống Covid-19, một mục tiêu coi như bất thành vì 15% người trên tàu đã bị bệnh.
Phải kéo dài cách ly
Trên nguyên tắc, 19/02 là ngày hết thời hạn cách ly, và trong một đợt đầu tiên, 500 hành khách được xét nghiêm âm tính với virus đã được ròi tàu. Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng chưa thể chấm dứt hoàn toàn việc cách ly.
Trả lời tờ báo Mỹ Huffpost, bà Anne Gofar, giáo sư về vi trùng học ở Đại Học Lille, miền bắc Pháp, giải thích, nếu theo đúng quy định nghiêm ngặt của việc cách ly thì không thể bãi bỏ biện pháp này khi mà vẫn còn những ca nhiễm mới.
Theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới WHO thì cách ly chỉ kéo dài đối với những người đã có tiếp xúc gần với những ca phản ứng dương ghi nhận vào ngày cuối này. Những người đó sẽ phải bị cách ly thêm 14 ngày nữa, kể từ ngày họ tiếp xúc với người có phản ứng dương tính.
Đây chính là vấn đề đặt ra đối với những người đã được rời tàu Diamond Princess để lên bờ. Theo báo chí Úc vào hôm nay, chính quyền Canberra vừa xác nhận hai ca lây nhiễm virus corona trong số 160 hành khách Úc trên con tàu vừa được hồi hương.
Virus corona : Khó theo dõi dịch bệnh vì TC lại đổi cách tính
Thanh Phương
Theo số liệu do Ủy ban Y tế Quốc gia ( bộ Y Tế ) Trung Quốc công bố hôm nay, 21/02/2020, trong 24 tiếng đồng hồ qua, tại Hoa lục đã có thêm 118 người bị chết vì virus corona mới (Covid-19), chủ yếu tại tỉnh Hồ Bắc, nâng tổng số tử vong trên toàn quốc là 2.236 người. Ngoài ra đã có thêm 889 ca lây nhiễm mới, nâng tổng số ca lây nhiễm ở Hoa lục lên hơn 75.000 người.
Nhưng vấn đề là các số liệu nói trên được công bố sau khi TC, hôm qua, vừa thông báo lại thay đổi cách tính số người bị nhiễm bệnh. Cụ thể là kể từ nay, họ chỉ thống kê những ca nào đã được xét nghiệm. Đây là lần thứ hai chỉ trong vòng 8 này, TC thay đổi cách tính số người bị lây nhiễm.
Cách đây 8 ngày, hôm 13/02, số ca lây nhiễm mới ở Hoa lục được công bố đã tăng vọt, tức là thêm hơn 15.000 người. Đây là mức tăng trong một ngày cao nhất kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát vào tháng 12. Lý do của sự tăng vọt này là TC thay đổi cách tính về số người bị lây nhiễm, cụ thể là kể cả những người có dấu hiệu sưng phổi sau khi được chụp radio cũng được đưa vào con số thống kê. Cho tới lúc đó, phải xét nghiệm acid nucléic mới có thể chẩn đoán nhiễm virus corona.
Việc số ca lây nhiễm tăng vọt ở TC không hẳn là dấu hiệu cho thấy dịch Covid-19 trở nên trầm trọng hơn, mà đúng hơn là nó cho thấy Bắc Kinh đã đánh giá thấp tầm mức của dịch bệnh. Nhưng giới chuyên gia quốc tế chưa hết ngỡ ngàng về cách tính mới, thì TC hôm qua lại chuyển sang thống kê theo kiểu khác !
Việc TC thay đổi cách tính liên tục như vậy khiến cho các con số thống kê trở nên không rõ ràng, không phản ánh đúng thực thế, và như vậy khiến cho các chuyên gia gặp rất nhiều khó khăn trong việc kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh.
Không có số liệu thống kê không rõ ràng thì rất khó đánh giá mức độ lây nhiễm của Covid-19, nhất là cho tới nay các chuyên gia chưa thể xác định một cách chắc chắn thời gian ủ bệnh của virus này ( hiện được cho là từ 2 đến 12 ngày )
Chưa kể, các số liệu thống kê của TC, dù chính xác đến đâu, chưa hẳn là một cơ sở vững chắc để dự đoán về diễn tiến của dịch Covid-19. Có thể lấy ví dụ về tỷ lệ tử vong. Về mặt lý thuyết thì tỷ lệ tử vong được tính rất đơn giản : chỉ cần chia số người chết trên tổng số người bị lây nhiễm, rồi nhân cho 100. Nếu tính như thế thì tỷ lệ tử vong của dịch Covid-19 hiện vẫn còn thấp, khoảng 2,3%, thấp hơn nhiều so với tỷ lệ 10% của bệnh SARS.
Nhưng trên thực tế, theo các chuyên gia, khi có dịch bệnh, bao giờ cũng có một khoảng thời gian kể từ khi bệnh nhân chết cho đến khi ca tử vong được thông báo, mà dịch Covid-19 hiện nay chưa lên đến đỉnh và chưa biết bao giờ mới kết thúc, cho nên rất khó tính toán tỷ lệ tử vong.
Tóm lại, virus corona mới Covid-19 vẫn còn nhiều bí ẩn, việc TC thay đổi liên tục cách tính số người bị lây nhiễm khiến cho việc giải mã những bí ẩn này thêm phức tạp, trong bối cảnh mà TC và nhiều nước khác trên thế giới đang ráo riết chạy đua với thời gian để chế tạo vaccin ngừa Covid-19.
Virus corona – Covid-19 : Tại TC, số bệnh nhân tăng, nhà tù bệnh viện là ổ dịch mới
Tú Anh
Tình trạng đáng ngại tại TC: Ngoài việc số bệnh nhân tiếp tục tăng, giờ đây, bệnh viện, nhà tù trở thành ổ dịch. Trong khi đó, dịch lan mạnh ở Hàn Quốc, Iran.
Tổ Chức Y Tế Thế Giới kêu gọi quốc tế tận lực ngăn chận dịch bệnh đã lây lan cho 75 ngàn người và giết chết 2236 nạn nhân chỉ riêng tại Hoa lục, và tiếp tục lây lan trên toàn cầu.
Trong 24 giờ qua, số nạn nhân tử vong tại TC là 118 người. Số người bị lây nhiễm là 889, không giảm mà còn tăng gấp đôi so với ngày hôm trước theo nhìn nhận của báo cáo chính thức.
Điều đáng lo hơn nữa là một số ổ dịch mới xuất hiện tại TC cũng như ở nhiều nơi khác.
Nhà giam, bệnh viện là ổ dịch mới
Quận Tây Thành, Bắc Kinh, 59 người bị cách ly sau khi phát hiện môt ca bệnh.
Cũng tại Bắc Kinh, 30 người phần lớn là bác sĩ, nhân viên y tế ở hai bệnh viện bị lây nhiễm.
Hơn 500 trường hợp được phát hiện trong các nhà tù, trong đó có 200 tù nhân và 7 nhân viên canh ngục ở Sơn Đông. Tại một nhà tù ở Vũ Hán, có 230 nữ tù bị lây nhiễm.
Cộng đồng người Duy Ngô Nhĩ báo động nguy cơ siêu vi lây nhiễm trong các trại tập trung ở Tân Cương, nơi giam giữ cải tạo hàng trăm ngàn tín đồ Hồi giáo.
Tại Hồng Kông, 59 sĩ quan và cảnh sát viên bị cách ly từ hôm qua sau khi một đồng nghiệp, người thứ 69 tại Hồng Kông bị nhiễm siêu vi Covid-19.
Hàn Quốc : hơn 200 trường hợp
Trong số các nước xuất hiện ổ dịch mới có Iran với hai người chết nhưng nghiêm trọng nhất là Hàn Quốc. Trong vòng 24 giờ, số người bị lây từ 104 tăng lên 200. Trong số bệnh nhân mới có 46 tín đồ của « Hội thánh Shinjeonji ở thành phố Daegu ».
Quân đội Hàn Quốc cũng ban hành biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt, hủy bỏ cấp phép cho binh lính sau khi có một quân nhân bị nhiễm. Chương trình tuyển quân cho không quân, hải quân và thủy quân lục chiến tạm ngưng.
Úc loan báo có hai công dân từ du thuyền Diamond Princess hồi hương bị dương tính với siêu vi, trái với kết quả xét nghiệm thực hiện lúc rời tàu.
Virus corona – Covid-19: Hàng không thế giới có thể thiệt hại 30 tỷ đô la
Thụy My
Dịch bệnh do virus corona gây ra có thể làm các công ty hàng không bị thiệt hại đến 30 tỷ đô la trong năm 2020, theo ước tính của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) hôm nay 21/02/2020. Trong đó chỉ riêng khu vực Á châu -Thái Bình Dương có nguy cơ bị mất đến 27,8 tỷ đô la doanh thu.
Các biện pháp cách ly, vé bị hủy hàng loạt, du lịch giảm sút tại TC và trên thế giới…khiến năm 2020 « sẽ là một năm rất khó khăn cho các công ty hàng không ». Tổng giám đốc IATA, ông Alexandre de Juniac hôm nay cảnh báo như trên.
Hiệp hội tập hợp 290 hãng hàng không cho biết nếu cộng thêm tác động từ việc lượng khách ở phần còn lại trên thế giới bị giảm, tổng thiệt hại có thể là 29,3 tỷ đô la – một đòn nặng nề đối với vận tải hàng không vốn thường xuyên gia tăng, có doanh số 838 tỷ đô la trong năm 2019. Số lượng đặt chỗ trên toàn thế giới có thể lần đầu tiên sẽ bị sụt giảm kể từ dịch SARS năm 2003.
Ông Alexandre de Juniac nhấn mạnh, việc ngăn chận sự lan truyền của Covid-19 phải là ưu tiên hàng đầu, trong đó các chính phủ đóng một vai trò quan trọng.
IATA cho rằng khó thể dự báo được tầm cỡ tác động của nạn dịch đối với ngành hàng không trong giai đoạn hiện nay, vì chưa ai biết được diễn biến. Tuy nhiên hậu quả sẽ nghiêm trọng hơn cho thế giới nếu dịch bệnh virus corona lan rộng tại Á châu-Thái Bình Dương.
Nhiều hãng hàng không trong đó có Air France, British Airways, Air Canada, Lufthansa, Delta…đã ngưng các chuyến bay đến Hoa lục. OAG Aviation Worldwide cho biết các công ty hàng không TC đã giảm 10,4 triệu chỗ đối với các chuyến bay nội địa kể từ khi nạn dịch khởi phát.
Theo Tổ chức Hàng không Quốc tế – ICAO, dịch corona chủng mới đã làm các công ty hàng không thế giới giảm từ 4 đến 5 tỷ đô la thu nhập. Và hậu quả sẽ còn nặng hơn dịch SARS, từng làm các hãng hàng không Á châu thiệt hại 6 tỷ đô la năm 2003.
CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT QUỐC GIA HOA KỲ 